به گزارش اینتیتر به نقل از اقتصادآنلاین، چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۴: بازار طلا شاهد جهشی تاریخی بود. هر گرم طلای ۱۸ عیار در معاملات روز چهارشنبه به اوج ۱۱ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان رسید و در نهایت با اندکی عقبنشینی در سطح ۱۱ میلیون و ۳۹۷ هزار تومان کار خود را به پایان رساند که این رقم، بالاترین سطح قیمتی ثبتشده در تاریخ معاملات است. این حرکت جسورانه، بار دیگر تب پیشبینیهای بزرگ را در بازار داغ کرده است؛ تا جایی که برخی فعالان بازار، رسیدن قیمت طلا به ۱۶ میلیون تومان تا خرداد سال آینده (۱۴۰۵) را قطعی میدانند.
کالبدشکافی سه رکن اصلی جهش قیمت طلا در ایران
قیمت طلا در داخل کشور، تابعی از سه عامل اصلی و حیاتی است که هر کدام به نوبه خود، حکم یک سکاندار قدرتمند برای بازار را دارند: اونس جهانی، نرخ دلار آزاد و قدرت انتظارات تورمی.
اونس جهانی: سکاندار در ارتفاع تاریخی ۴,۱۳۰ دلار
در حال حاضر، اونس جهانی طلا در محدوده ۴,۱۳۰ دلار قرار دارد که خود یک رکورد تاریخی به شمار میرود. این افزایش شدید بینالمللی، عمدتاً ناشی از تشدید تنشهای سیاسی و عدم قطعیتهای اقتصادی در سطح جهان است که سرمایهگذاران را به سمت داراییهای امنی مانند طلا سرازیر کرده است.
با وجود سیاستهای انقباضی بانکهای مرکزی بزرگ (به ویژه فدرال رزرو آمریکا)، تحلیلگران معتقدند که چرخه افزایش نرخ بهره به پایان خود نزدیک است. این انتظار، طلا را حتی با وجود نرخهای بهره بالا، همچنان به عنوان یک گزینه جذاب برای حفظ ارزش سرمایه باقی نگه میدارد.
دلار آزاد: قهرمان بلامنازع بازار داخلی
اگر اونس جهانی سوخت موتور طلا باشد، نرخ دلار بازار آزاد، فرمان گاز آن در ایران است. رشد قوی دلار تا محدوده ۱۱۲ هزار تومان، فرمان بازار را به دست گرفته و سماجت طلا برای صعود را تضمین کرده است. طلا ذاتاً یک دارایی دلاری است و با تضعیف ریال در برابر دلار، ارزش ذاتی آن در داخل کشور افزایش مییابد.
پیشبینی میشود با نزدیک شدن به پایان سال میلادی و زمان تسویههای ارزی شرکتها، تأثیر نوسانات نرخ ارز بر بازارهای مالی، بهخصوص طلا، تشدید شود.
تورم: موتور محرک تقاضای سفتهبازانه
عامل سوم، اما شاید مهمترین محرک روانی، انتظارات تورمی است. هر خبر سیاسی یا نوسان اقتصادی، شور و اشتیاق مردم را برای محافظت از ارزش پولشان در برابر تورم افزایش میدهد. این جو روانی، تقاضا برای داراییهایی مانند طلا و سکه را به شدت بالا برده و خود به یک نیروی مستقل برای افزایش قیمت تبدیل میشود.
جادوی ۱۶ میلیون تومانی: توهم یا واقعیت؟
جذابترین بحث این روزها، پیشبینی جهش قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به ۱۶ میلیون تومان تا خرداد ۱۴۰۵ است؛ پیشبینیای که اغلب از سوی اینفلوئنسرها و منابع غیررسمی که به قیمتهای قراردادهای آتی در بورس کالا استناد میکنند، مطرح میشود.
دیدگاه موافقان: منطق تورم و ثبات اونس
طرفداران این سناریو استدلال میکنند که رسیدن به ۱۶ میلیون تومان در بستر اقتصاد ایران منطقی است:
- پوشش تورم: با فرض حداقل نرخ تورم رسمی ۳۸ درصدی در ۸ ماه باقیمانده تا خرداد ۱۴۰۵، رشد قیمت طلا از ۱۱.۳ میلیون به ۱۶ میلیون تومان، تنها حدود ۴۱ درصد سود اسمی ایجاد میکند. از آنجا که طلا سپر تورمی است، این رشد برای «حفظ ارزش» منطقی است.
- پشتوانه جهانی: اگر اونس جهانی در کانال بالای ۴۰۰۰ دلار باقی بماند و دلار داخلی نیز همگام با تورم حرکت کند، رسیدن به این عدد بدون نیاز به رخدادهای بزرگ غیرممکن نخواهد بود.
دیدگاه مخالفان: شرط دلار ۱۵۰ هزار تومانی و هزینه فرصت
مخالفان، سیگنال ۱۶ میلیون تومانی را بیش از حد خوشبینانه میدانند و بر دو نکته محوری تأکید میکنند:
- هزینه فرصت در آتی: قیمت قراردادهای آتی صرفاً پیشبینی خالص نیست؛ بلکه شامل هزینه تأمین مالی و هزینه خواب سرمایه است. این هزینه، بخشی از اختلاف قیمت آتی با قیمت نقدی امروز را توضیح میدهد.
- نرخ دلار حیاتی: استدلال اصلی این است که با فرض ثبات اونس، رسیدن طلا به ۱۶ میلیون تومان، مستلزم عبور نرخ دلار از مرز ۱۵۰ هزار تومان است. تحقق این قیمت، بیش از هر چیز، به سناریوی دلار بستگی دارد و یک ریسک بزرگ محسوب میشود.
کدام مسیر برای سرمایهگذار عادی؟ راهنمای حفظ قدرت خرید
سردرگمی شما کاملاً قابل درک است. در این شرایط، چگونه باید سیگنالها را تحلیل کرد؟
قرارداد آتی: شاخصی از انتظارات، نه قطعیت
قراردادهای آتی، تلاقی انتظارات خریداران و فروشندگان هستند. آنها بهوضوح نشاندهنده انتظارات تورمی بالا هستند، اما نباید آنها را به عنوان پیشبینی قطعی در نظر گرفت. قیمت ۱۶ میلیون تومان یک «هدف محتمل» در صورت تداوم تورم شدید و تضعیف ریال است، نه یک رویداد حتمی.
هدف طلایی: حفظ قدرت خرید نه سود مطلق!
برخی با این استدلال که سود ۴۰ درصدی در ۸ ماه در برابر تورم بالا، سودی واقعی نیست، خرید طلا را زیر سؤال میبرند. اما نکته کلیدی اینجاست: هدف اکثریت مردم در این بازار، کسب سود مطلق نیست؛ بلکه حفظ قدرت خرید است.
- مقایسه سود واقعی: اگر طلا ۴۰٪ رشد کند و تورم نیز ۴۰٪ باشد، سود واقعی شما صفر است، اما حداقل قدرت خرید شما حفظ شده است.
- مقایسه با سپرده بانکی: اگر همین سرمایه را در بانکی با سود ۱۸٪ نگه میداشتید، در واقع ۲۰٪ از قدرت خریدتان را از دست میدادید.
در اقتصاد تورمی، سرمایهگذاری موفق آن است که از تورم عقب نماند. با توجه به فاکتورهای فزاینده جهانی و داخلی، روند صعودی و بلندمدت قیمت طلا در بازار ایران، حداقل تا زمانی که انتظارات تورمی مدیریت و نوسانات ارزی متوقف نشود، تداوم خواهد داشت.