باور عمومی وجود دارد که شیر در دوران تب یا سرماخوردگی باعث افزایش خلط می‌شود، اما تحقیقات علمی خلاف این تصور را نشان می‌دهند. مصرف شیر می‌تواند منبع انرژی، پروتئین و مواد مغذی برای بدن در دوران بیماری باشد و برای بزرگسالان، کودکان، سالمند...
شیر و خلط: حقیقت یا افسانه؟
خلط یا بلغم مایعی چسبناک است که در زمان عفونت‌های تنفسی از مجاری هوایی ترشح می‌شود. باور عمومی این است که شیر باعث افزایش بلغم می‌شود، اما تحقیقات علمی خلاف این موضوع را نشان می‌دهند:
مطالعات بالینی نشان داده‌اند که مصرف شیر و محصولات لبنی، میزان خلط را افزایش نمی‌دهد.
در کودکان مبتلا به آسم، مصرف شیر معمولی یا شیر سویا هیچ تفاوتی در شدت علائم تنفسی ایجاد نکرد.
علت حس چسبندگی موقت در دهان پس از مصرف شیر، تجربه حسی است و ربطی به تولید خلط ندارد.
بنابراین، مصرف شیر هنگام بیماری باعث افزایش مخاط نمی‌شود و نگرانی‌ها درباره بدتر شدن سرماخوردگی یا آنفلوآنزا بی‌مورد است.
مصرف شیر برای بزرگسالان، کودکان و سالمندان
۱. بزرگسالان
فواید: شیر گرم یا ماست نرم می‌تواند گلودرد را تسکین دهد و انرژی و پروتئین لازم را برای سیستم ایمنی تامین کند.
نکته: ترکیب شیر با زردچوبه یا عسل یک نوشیدنی ضدالتهاب طبیعی محسوب می‌شود.
محدودیت‌ها: افراد با عدم تحمل لاکتوز باید از شیر بدون لاکتوز یا شیرهای غنی‌شده گیاهی استفاده کنند.
۲. کودکان
شیر تا زمانی که کودک استفراغ ندارد، بی‌خطر است.
حتی اگر اشتهای کودک کم باشد، یک لیوان شیر انرژی و مواد مغذی لازم را تامین می‌کند.
مقدار مصرف مناسب: ۱۶ تا ۲۴ اونس (۴۷۰ تا ۷۱۰ میلی‌لیتر) در روز، همراه با مواد غذایی حاوی آهن و کلسیم.
نکته تغذیه‌ای: برای کودکان بالای یک سال، می‌توان شیر را با موز، عسل و کمی کره بادام‌زمینی مخلوط کرد تا میلک‌شیک مغذی و انرژی‌بخش تهیه شود.
۳. سالمندان
سالمندان اغلب در دوران بیماری کم‌اشتها و دچار کم‌آبی هستند.
شیر و لبنیات نرم می‌تواند پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن را تأمین کند بدون اینکه معده یا گلو را تحریک کند.
سالمندانی که عدم تحمل لاکتوز دارند می‌توانند از شیر بدون لاکتوز یا شیرهای گیاهی غنی‌شده استفاده کنند
نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های توصیه‌شده هنگام تب
نوشیدنی‌ها
آب ساده و ولرم: هیدراتاسیون بدن را حفظ می‌کند.
آب نارگیل طبیعی: جایگزین مناسب الکترولیت‌ها.
دمنوش‌های گیاهی: مثل زنجبیل، بابونه و نعناع؛ کاهش التهاب و گرفتگی گلو.
آب‌میوه‌های رقیق شده: ترکیب نصف لیوان آب پرتقال با نصف لیوان آب ولرم؛ افزایش انرژی و حجم ادرار.
خوراکی‌ها
سوپ مرغ و آبگوشت‌ها: تامین پروتئین و مایعات.
سیر و زنجبیل: خاصیت ضدالتهاب و ضدعفونی‌کننده.
عسل: تسکین گلودرد و تقویت سیستم ایمنی.
چای سبز یا دمنوش‌ها: کمک به کاهش التهاب و گرفتگی گلو.
نکات مهم درباره مصرف شیر و لبنیات
مصرف بیش از حد شیر می‌تواند جذب آهن را کاهش دهد و باعث کم‌خونی فقر آهن شود.
شیر حاوی لاکتوز و قند طبیعی است، پس افراط در مصرف ممکن است باعث پوسیدگی دندان و افزایش وزن شود.
از نظر ارزش غذایی، شیر ارگانیک و معمولی تقریباً یکسان هستند. هورمون‌های رشد موجود در شیر، در دستگاه گوارش انسان تجزیه می‌شوند و اثری ندارند.
افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، می‌توانند از شیرهای بدون لاکتوز یا شیرهای غنی‌شده گیاهی مانند شیر بادام یا جو دوسر استفاده کنند.
