به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن،فوستل هوکولانژ نویسنده کتاب “مدینه باستانی”، پیرامون خاستگاه آزادی بیان در قدیم می‌نویسد: در تمدن‌های قدیم و به‌ویژه در دولت‌شهرهای یونان، انسان‌ها فکر کردند، که غیر از حقوقی که آزادی به‌معنای مشارکت در امور عمومی، برای آن‌ها تأمین نموده است، نسبت به دولت‌‌شهرها نیز ممکن است حقوقی داشته باشند. مفهوم آزادی به‌معنای خودمختاری که اساس آزادی بیان به‌شمار می‌رود، مدت‌ها قبل از استقرار نظام حقوقی فردگرا و آزادی‌گرا در عصر جدید، به‌دنبال رواج مسیحیت که قبل از گرفتار شدن در نظام پیچیده‌ی سلسله مراتبی مذهبی و روابط فئودالی، از اندیشه حقوق ذاتی انسان در برابر قدرت حاکمه طرف‌داری می‌کرد، در کشورهای غربی پدید آمد؛ اما هیچ نظام حقوقی خاصی در این مراحل اولیه‌ی آزادی‌جویی، انتشارات را مورد حمایت قرار نداد و تمام شبکه‌های بزرگ و کوچک ارتباطی و خبری منحصراً در اختیار قدرت‌های حاکم بودند.

ویدیو | ازادی بیان غربی ها

از اواسط قرن پانزدهم میلادی، با پیدایش و پیشرفت صنعت چاپ به‌تدریج نشریه‌ها و کتاب‌های چاپی گوناگونی به‌طور نامنظم در کشورهای اروپایی انتشار یافت و در اوایل قرن هفدهم با بهبود و توسعه حمل و نقل، مطبوعات دوره‌ای نیز در بسیاری از ممالک اروپا و به‌ویژه هلند، آلمان، انگلستان، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا پا به عرصه‌ی وجود گذاشتند. به این ترتیب مطبوعات دوره‌ای در محیطی که آزادی بیان در آن جایی نداشت و نظریّه سلطنت استبدادی حاکم بود، ظاهر شدند. سرانجام اصل آزادی مطبوعات به‌عنوان یکی از پایه‌های اساسی آزادی بیان بیش از دو قرن بعد از اختراع چاپ و حدود یک قرن بعد از انتشار نخستین روزنامه‌های چاپی جهان در غرب، به‌دنبال مبارزات طولانی بورژوازی آزادی‌جویی اروپا و آمریکا، با لغو قانون مربوط به اجازه چاپ و سانسور مطبوعات، در ۱۶۹۵ در انگلستان به‌رسمیت شناخته شد. در فرانسه نیز از اواسط قرن هیجدهم بر اثر تضعیف قدرت سلطنت استبدادی و پیشرفت اندیشه‌های روشنگرانه‌ی فلاسفه سیاسی و گسترش فعالیّت علیه نظام حاکم، عملاً نوعی اغماض در مورد مطبوعات پدید آمد و آزادی مطبوعات به‌طور وسیع‌تر و کامل‌تری بروز یافت در اندیشه قرن ببینید

پایان/*

اندیشه قرن را در ایتا دنبال کنید

اندیشه قرن را در تلگرام دنبال کنید