رشد استقلال در کودکان، مانند شکوفایی یک گل، به‌تدریج و طی مراحل مختلفی اتفاق می‌افتد. هر مرحله، نیازمند توجه و حمایت والدین است تا کودک با اطمینان و اعتماد به نفس، گام‌های مستقل خود را بردارد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، دکتر پریسا کربلایی حسنی درباره اهمیت دادن به استقلال کودک نوپا و روش های تقویت آن به خبرنگار اندیشه قرن گفت: کودکان نوپا، کاوشگران کوچک دنیای اطراف خود هستند. آن‌ها با اشتیاقی وصف‌ناپذیر، هر روز چیزهای جدیدی را کشف می‌کنند و مهارت‌های جدیدی را یاد می‌گیرند. در این مسیر پر پیچ و خم رشد، یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که کودکان باید به آن دست پیدا کنند، استقلال است. استقلال به کودک کمک می‌کند تا به فردی خودباور، مسئولیت‌پذیر و توانمند تبدیل شود.
اما چرا استقلال برای کودکان نوپا اینقدر مهم است؟ مراحل رشد استقلال در کودکان چیست ؟ و چگونه می‌توانیم این مهارت ارزشمند را در آن‌ها تقویت کنیم؟ در ادامه به این سوالات مهم پاسخ خواهیم داد.
* تقویت اعتماد به نفس: زمانی که کودک احساس کند می‌تواند کارها را به تنهایی انجام دهد، اعتماد به نفس او تقویت میشود.
* رشد مهارت‌های حل مسئله: با تلاش برای انجام کارها به تنهایی، کودک یاد می‌گیرد که چالش‌ها را شناسایی کرده و برای آن‌ها راه‌حل پیدا کند.
* افزایش حس مسئولیت‌پذیری: زمانی که کودک مسئولیت انجام کارهای کوچک را بر عهده می‌گیرد، حس مسئولیت‌پذیری در او تقویت میشود.
* آمادگی برای ورود به اجتماع: کودکانی که از استقلال بیشتری برخوردارند، راحت‌تر با محیط‌های جدید و افراد جدید سازگار می‌شوند.
رشد استقلال در کودکان، مانند شکوفایی یک گل، به‌تدریج و طی مراحل مختلفی اتفاق می‌افتد. هر مرحله، نیازمند توجه و حمایت والدین است تا کودک با اطمینان و اعتماد به نفس، گام‌های مستقل خود را بردارد.
مرحله ۱: تشخیص تمایز (۹ تا ۱۵ ماهگی)
در این مرحله، کودک شروع به درک تفاوت بین خودش و دنیای اطراف می‌کند. او متوجه میشود که اشیاء حتی زمانی که از دید او پنهان می‌شوند، همچنان وجود دارند.
مرحله ۳: شک و تردید (۲۴ تا ۳۶ ماهگی)
کودک در این مرحله به توانایی‌های خود شک می‌کند و ممکن است از انجام کارهای جدید بترسد. حمایت و تشویق والدین در این مرحله بسیار مهم است.
مرحله ۴: دستیابی به فردیت (سنین پیش‌دبستانی)
کودک در این مرحله به هویت خود پی می‌برد و دوست دارد خودش تصمیم بگیرد. او به دنبال استقلال بیشتر در بازی‌ها و روابط اجتماعی است.
مرحله ۵: تمرین مهارت‌های زندگی (سنین دبستان)
کودک در این مرحله مهارت‌های زندگی مانند مسئولیت‌پذیری، نظم و انضباط را یاد می‌گیرد. او به تدریج مسئولیت کارهای بیشتری را بر عهده می‌گیرد.
مرحله ۶: تمرین آمادگی برای استقلال کامل (نوجوانی)
در دوران نوجوانی، کودک به دنبال استقلال کامل است و ممکن است با والدین درگیری‌هایی داشته باشد. والدین باید در این مرحله به کودک کمک کنند تا به استقلال سالم دست پیدا کند.
دکتر پریسا کربلایی حسنی
* ایجاد انتخاب‌های کوچک: به کودک اجازه دهید تا بین چند گزینه انتخاب کند. مثلاً اجازه دهید خودش لباسش را انتخاب کند یا بین دو نوع غذا یکی را انتخاب کند.
* انجام کارهای روزمره: به کودک فرصت دهید تا در انجام کارهای روزمره مانند چیدن اسباب‌بازی‌ها، پوشیدن لباس و مسواک زدن دندان‌ها به شما کمک کند.
* ایجاد فضای امن برای اکتشاف: به کودک اجازه دهید تا محیط اطرافش را به صورت امن کاوش کند.
* تشویق به حل مسئله: زمانی که کودک با چالش مواجه میشود، به جای اینکه بلافاصله به کمک او بروید، به او اجازه دهید تا خودش سعی کند مشکل را حل کند.
* صبر و حوصله: یاد بگیرید که صبور باشید و به کودک زمان کافی برای انجام کارها بدهید.
* تقدیر و تشویق: زمانی که کودک کاری را به خوبی انجام می‌دهد، او را تشویق و تحسین کنید.
* اجازه دادن به اشتباه کردن: به یاد داشته باشید که اشتباه کردن بخشی از فرایند یادگیری است. به کودک اجازه دهید تا اشتباه کند و از اشتباهات خود بیاموزد.
* تعیین حد و مرز: به کودک بیاموزید که چه کارهایی را می‌تواند به تنهایی انجام دهد و چه کارهایی نیاز به کمک شما دارد.
* ایمنی: همیشه ایمنی کودک را در اولویت قرار دهید و مطمئن شوید که محیط اطراف برای او امن است.
* توجه به سن کودک: میزان استقلال که به کودک می‌دهید باید متناسب با سن و توانایی‌های او باشد.
* در آشپزخانه: به کودک اجازه دهید تا به شما در شستن سبزیجات یا چیدن میز کمک کند.
* در اتاق خواب: به کودک اجازه دهید تا لباس‌های خودش را جمع کند یا تختش را مرتب کند.
* در بازی: به کودک اجازه دهید تا خودش بازی‌هایش را انتخاب کند و با اسباب‌بازی‌هایش به تنهایی یا با دوستانش بازی کند.
به یاد داشته باشید که تقویت استقلال در کودک یک فرآیند تدریجی است و نیاز به صبر و حوصله دارد. تقویت استقلال در کودکان نوپا، سرمایه‌گذاری بر روی آینده‌ای روشن است. با ایجاد فرصت‌های مناسب برای کشف، یادگیری و تصمیم‌گیری، کودکان به فردی خودباور، مسئولیت‌پذیر و توانمند تبدیل می‌شوند.
در نهایت، مهم‌ترین نکته این است که استقلال، هدیه‌ای است که باید به کودکان داده شود. با ایجاد فضایی پر از عشق، حمایت و فرصت‌های یادگیری، می‌توانیم به کودکان کمک کنیم تا به بهترین شکل ممکن رشد کنند.
پایان/*
.
