اعتیاد به اینترنت در کودکان یکی از چالش‌های جدی در عصر حاضر است. با گسترش فناوری و دسترسی آسان به اینترنت، کودکان بیشتر از هر زمان دیگری در معرض خطر اعتیاد به فضای مجازی قرار دارند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن،دکتر پریسا کربلایی حسنی درباره اعتیاد به اینترنت در کودکان: چالش‌های عصر دیجیتال و درمان اعتیاد به اینترنت در کودکان به خبرنگار اندیشه قرن گفت: اعتیاد به اینترنت در کودکان یکی از چالش‌های جدی در عصر حاضر است. با گسترش فناوری و دسترسی آسان به اینترنت، کودکان بیشتر از هر زمان دیگری در معرض خطر اعتیاد به فضای مجازی قرار دارند.
اعتیاد به اینترنت زمانی رخ می‌دهد که فرد به طور غیرقابل کنترلی به استفاده از اینترنت می‌پردازد و این استفاده بر زندگی روزمره، روابط اجتماعی و عملکرد تحصیلی او تأثیر منفی می‌گذارد.
* صرف زمان زیاد برای استفاده از اینترنت: کودک بیش از حد معمول به بازی‌های آنلاین، شبکه‌های اجتماعی یا وب‌گردی مشغول است.
* بی‌توجهی به فعالیت‌های دیگر: کودک علاقه خود را به فعالیت‌های دیگر مانند درس خواندن، ورزش و بازی‌های حضوری از دست می‌دهد.
* مشکلات خواب: استفاده بیش از حد از اینترنت می‌تواند باعث اختلال در خواب و بی‌خوابی در کودکان شود.
* عزت نفس پایین: مقایسه خود با دیگران در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند باعث کاهش عزت نفس در کودکان شود.
* مشکلات رفتاری: کودک ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه، منزوی و یا افسرده از خود نشان دهد.
* مشکلات تحصیلی: افت تحصیلی یکی از مهم‌ترین عواقب اعتیاد به اینترنت در کودکان است.
* دسترسی آسان به اینترنت: وجود گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها باعث شده که کودکان به راحتی به اینترنت دسترسی پیدا کنند.
* تنهایی و احساس انزوا: برخی کودکان برای فرار از مشکلات و احساس تنهایی به دنیای مجازی پناه می‌برند.
* فشارهای تحصیلی: فشارهای تحصیلی و انتظارات بالای والدین می‌تواند باعث شود که کودک به اینترنت به عنوان یک راه فرار پناه ببرد.
* تأثیر همسالان: اگر دوستان کودک به طور مداوم از اینترنت استفاده کنند، کودک نیز ممکن است تحت تأثیر آن‌ها قرار گرفته و به اینترنت اعتیاد پیدا کند.
دکتر پریسا کربلایی حسنی؛ اعتیاد به اینترنت در کودکان: چالش‌های عصر دیجیتال / درمان اعتیاد به اینترنت در کودکان چیست؟
* مشکلات جسمی: کم‌تحرکی، چاقی، مشکلات بینایی و اختلالات خواب از جمله عواقب جسمی اعتیاد به اینترنت هستند.
* مشکلات روانی: اضطراب، افسردگی، کاهش عزت نفس و اختلالات رفتاری از جمله عواقب روانی اعتیاد به اینترنت هستند.
* مشکلات اجتماعی: کاهش ارتباطات اجتماعی، انزوا و دشواری در برقراری روابط از دیگر عواقب این مشکل هستند.
* مشکلات تحصیلی: افت تحصیلی، عدم تمرکز و کاهش انگیزه برای یادگیری از جمله عواقب تحصیلی اعتیاد به اینترنت هستند.
* محدود کردن زمان استفاده از اینترنت: تعیین زمان مشخصی برای استفاده از اینترنت و نظارت بر فعالیت‌های کودک در فضای مجازی.
* ایجاد فعالیت‌های جایگزین: تشویق کودک به انجام فعالیت‌های دیگر مانند ورزش، مطالعه، هنر و بازی‌های حضوری.
* تقویت ارتباطات خانوادگی: صرف وقت با کودک، ایجاد ارتباط صمیمانه و گوش دادن به مشکلات او.
* آموزش مهارت‌های مقابله با مشکلات: کمک به کودک برای یادگیری مهارت‌هایی مانند حل مسئله، مدیریت احساسات و کنترل خشم.
* جستجوی کمک تخصصی: در صورت نیاز، مراجعه به روانشناس کودک برای دریافت مشاوره و درمان.
* آموزش استفاده صحیح از اینترنت به کودکان: آموزش خطرات استفاده بیش از حد از اینترنت و نحوه استفاده امن از آن.
* ایجاد محدودیت‌های مناسب: تعیین محدودیت‌هایی برای استفاده از اینترنت و نظارت بر فعالیت‌های کودک در فضای مجازی.
* ایجاد محیطی گرم و صمیمی در خانه: ایجاد محیطی که در آن کودک احساس امنیت و آرامش کند.
* تقویت روابط اجتماعی کودک: تشویق کودک به برقراری ارتباط با دوستان و شرکت در فعالیت‌های گروهی.
اعتیاد به اینترنت در سنین مختلف، علائم متفاوتی از خود نشان می‌دهد که با توجه به رشد شناختی و اجتماعی کودک یا نوجوان، متفاوت خواهد بود. در ادامه، علائم دقیق‌تر اعتیاد به اینترنت در سنین مختلف را بررسی می‌کنیم:
کودکان پیش‌دبستانی (۳ تا ۶ سال)
* تغییرات در الگوی خواب: مشکل در به خواب رفتن، کابوس‌های شبانه و بیداری‌های مکرر در طول شب.
* تحریک‌پذیری و پرخاشگری: افزایش قابل توجه در میزان پرخاشگری، بی‌قراری و کج‌خلقی.
* مشکلات در تمرکز: دشواری در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارند مانند بازی‌های فکری یا ساختن اشیا.
* کاهش تعاملات اجتماعی: ترجیح دادن بازی‌های انفرادی با دستگاه‌های الکترونیکی به بازی‌های گروهی.
کودکان دبستانی (۷ تا ۱۲ سال)
* افت تحصیلی: کاهش نمرات، عدم علاقه به درس خواندن و انجام تکالیف.
* انزواطلبی: ترجیح دادن ماندن در اتاق و استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی به جای برقراری ارتباط با خانواده و دوستان.
* دروغگویی: پنهان کردن میزان استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی و دروغ گفتن در مورد زمان صرف شده برای این فعالیت.
* تغییرات در رفتار غذا خوردن: کاهش یا افزایش اشتها.
نوجوانان (۱۳ تا ۱۸ سال)
* تغییرات در خلق و خو: نوسانات شدید خلقی، افسردگی، اضطراب و احساس تنهایی.
* مشکلات در روابط اجتماعی: کاهش تعاملات با دوستان و خانواده، مشکلات در برقراری ارتباط و ایجاد روابط سالم.
* اختلال در خواب: بی‌خوابی، خواب آلودگی در طول روز و اختلال در ریتم شبانه‌روزی خواب.
* مشکلات جسمی: سردرد، دردهای عضلانی و مشکلات گوارشی.
* رفتارهای پرخطر: شرکت در چالش‌های آنلاین خطرناک، دسترسی به محتوای نامناسب و ایجاد روابط آنلاین نامناسب.
دکتر پریسا کربلایی حسنی: علل اعتیاد به اینترنت در کودکان چیست؟
* صرف زمان بیش از حد برای استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی: این مهم‌ترین نشانه اعتیاد به اینترنت است.
* بی‌توجهی به فعالیت‌های دیگر: کاهش علاقه به فعالیت‌های مورد علاقه قبلی مانند ورزش، مطالعه و بازی‌های حضوری.
* مشکلات در کنترل استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی: ناتوانی در کاهش زمان استفاده از دستگاه‌ها، حتی زمانی که فرد قصد دارد این کار را انجام دهد.
* احساس تحریک‌پذیری، اضطراب یا افسردگی زمانی که به دستگاه‌های الکترونیکی دسترسی ندارند.
* پنهان کردن میزان استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی.
توجه: این علائم تنها نشانه‌هایی هستند که ممکن است در افراد مبتلا به اعتیاد به اینترنت مشاهده شود. برای تشخیص قطعی این اختلال، بهتر است با یک متخصص روانشناس کودک و نوجوان مشورت کنید.
* سن کودک: همانطور که گفته شد، علائم اعتیاد به اینترنت در سنین مختلف متفاوت است.
* نوع فعالیت آنلاین: نوع فعالیت آنلاین (بازی‌های آنلاین، شبکه‌های اجتماعی، تماشای فیلم و …) می‌تواند بر علائم تأثیر بگذارد.
* شخصیت کودک: شخصیت و ویژگی‌های شخصیتی کودک نیز می‌تواند در بروز علائم نقش داشته باشد.
* شدت اعتیاد: شدت اعتیاد به اینترنت نیز بر نوع و شدت علائم تأثیرگذار است.
توجه: هرچه زودتر این مشکل تشخیص داده شود و درمان مناسب آغاز شود، احتمال بهبودی بیشتر خواهد بود.
درمان اعتیاد به اینترنت در کودکان نیازمند یک رویکرد چندجانبه است که شامل درمان شناختی-رفتاری، درمان دارویی، و حمایت خانواده و مدرسه میشود.
درمان شناختی-رفتاری (CBT):
* شناسایی و چالش افکار منفی: کمک به کودک برای شناسایی افکار منفی و غیرمنطقی که باعث استفاده بیش از حد از اینترنت میشود.
* مدیریت زمان: آموزش مهارت‌های مدیریت زمان برای کمک به کودک در برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی فعالیت‌های خود.
* تکنیک‌های آرام‌سازی: آموزش تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا برای کاهش استرس و اضطراب.
* تقویت مهارت‌های اجتماعی: کمک به کودک در توسعه مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی برای برقراری روابط سالم با دیگران.
دکتر پریسا کربلایی حسنی: علائم دقیق‌تر اعتیاد به اینترنت در سنین مختلف چه می باشد؟
درمان دارویی:
در برخی موارد، ممکن است داروهای خاصی برای درمان اختلالات مرتبط با اعتیاد به اینترنت، مانند اضطراب و افسردگی، تجویز شود. با این حال، درمان دارویی باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود.
حمایت خانواده و مدرسه:
* محدودیت استفاده از اینترنت: تعیین زمان مشخصی برای استفاده از اینترنت و نظارت بر فعالیت‌های آنلاین کودک.
* ایجاد محیط حمایتی: ایجاد محیطی گرم و صمیمی در خانه و مدرسه که در آن کودک احساس امنیت و تعلق کند.
* تشویق به فعالیت‌های دیگر: تشویق کودک به انجام فعالیت‌های سالم مانند ورزش، مطالعه، هنر و بازی‌های حضوری.
* آموزش مهارت‌های زندگی: کمک به کودک در یادگیری مهارت‌های زندگی مانند حل مسئله، تصمیم‌گیری و مدیریت احساسات.
نکات مهم برای والدین:
* مراقب علائم هشداردهنده باشید: به علائم اعتیاد به اینترنت در کودک خود توجه کنید و در صورت مشاهده هرگونه نشانه، اقدام کنید.
* ارتباط موثر با کودک: با کودک خود ارتباط برقرار کنید و به او گوش دهید.
* محدودیت‌های منطقی تعیین کنید: تعیین محدودیت‌های منطقی برای استفاده از اینترنت و نظارت بر فعالیت‌های آنلاین کودک.
* جایگزین‌های سالم ارائه دهید: تشویق کودک به انجام فعالیت‌های سالم و جذاب.
* جستجوی کمک حرفه‌ای: در صورت نیاز، از کمک یک روانشناس کودک یا مشاور خانواده استفاده کنید.
اعتیاد به اینترنت یک مشکل جدی است که نیاز به توجه و درمان دارد. اگر متوجه شدید که فرزندتان به اینترنت اعتیاد پیدا کرده است، حتما از یک متخصص کمک بگیرید. درمان اعتیاد به اینترنت یک فرآیند طولانی و پیچیده است. صبر و حوصله، همراه با حمایت و درمان مناسب، می‌تواند به بهبود وضعیت کودک کمک کند.
پایان/*
.
اردیبهشت ۲, ۱۴۰۴
فروردین ۱۸, ۱۴۰۴
