افزایش آگاهی از تأثیرات توجه جزئی مداوم و هوش مصنوعی بر زندگی روزمره، می‌تواند به پیشگیری از مشکلات روانی و اجتماعی کمک کند. در نهایت، نیاز به رویکردی جامع و چندرشته‌ای در طراحی و اجرای فناوری‌های جدید احساس می‌شود تا از تأثیرات منفی آن‌ه...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، جواد آل حبیب کارشناس ارشد روانشناسی بالینی درباره پروتز برای ذهن: بررسی تأثیرات هوش مصنوعی و توجه جزئی مداوم نوشت: در دنیای امروز، هوش مصنوعی (AI) به عنوان ابزاری برای جایگزینی و بهبود عملکرد بخش‌هایی از ذهن انسان که کارایی کمتری دارند، مطرح شده است. در این مقاله، به بررسی مفهوم “توجه جزئی مداوم” (Continuous Partial Attention) و تأثیرات آن بر سلامت روان و عملکرد اجتماعی می‌پردازیم. همچنین، به نقش هوش مصنوعی به عنوان یک پروتزی برای ذهن انسان و چالش‌های مرتبط با آن خواهیم پرداخت.
پروتزها به عنوان دستگاه‌هایی برای جایگزینی یا بهبود عملکرد اعضای بدن تعریف می‌شوند. در این راستا، هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان یک پروتزی برای ذهن انسان در نظر گرفته شود. با این حال، تأثیرات اجتماعی و روانی ناشی از استفاده از این فناوری‌ها نیاز به بررسی عمیق‌تری دارد.
توجه جزئی مداوم: لیندا استون در سال ۱۹۹۸، اصطلاح “توجه جزئی مداوم” را معرفی کرد و آن را به عنوان یک فرآیند خودکار تعریف کرد که به‌دلیل تمایل به ارتباط و باقی ماندن در شبکه، به جستجو و بهینه‌سازی فرصت‌ها می‌پردازد. این حالت، به‌ویژه در عصر فناوری‌های دیجیتال، منجر به تقسیم توجه و کاهش کیفیت تعاملات انسانی می‌شود.
پیامدهای توجه جزئی مداوم: تحقیقات نشان داده‌اند که توجه جزئی مداوم با افزایش سطوح اضطراب و افسردگی در ارتباط است. به‌طور خاص، در محیط‌های آموزشی، این نوع توجه می‌تواند منجر به کاهش عملکرد تحصیلی و خلاقیت شود. به گزارش مایکروسافت، زمان توجه انسان‌ها از ۱۲ ثانیه در اوایل دهه ۲۰۰۰ به حدود ۸ ثانیه کاهش یافته است که کمتر از زمان توجه یک ماهی طلایی است.
هوش مصنوعی به عنوان پروتزی برای ذهن: هوش مصنوعی می‌تواند به بشریت در حل مسائل پیچیده، برنامه‌ریزی و بهبود کارایی کمک کند. با این حال، استفاده از هوش مصنوعی باید با رویکردی غیرمداخله‌گرایانه انسانی همراه باشد. تاریخ فناوری نشان می‌دهد که ما معمولاً پیش از بررسی عواقب اجتماعی، به این فناوری‌ها روی می‌آوریم.
چالش‌های اجتماعی و روانی: استفاده گسترده از فناوری‌های دیجیتال و هوش مصنوعی می‌تواند منجر به ایجاد جمعیتی با ویژگی‌های حواس‌پرتی، وسواس، تنهایی و اضطراب شود. این تغییرات نیازمند تحلیل عمیق‌تری از تأثیرات اجتماعی و فرهنگی فناوری‌ها بر جامعه است.
افزایش آگاهی از تأثیرات توجه جزئی مداوم و هوش مصنوعی بر زندگی روزمره، می‌تواند به پیشگیری از مشکلات روانی و اجتماعی کمک کند. در نهایت، نیاز به رویکردی جامع و چندرشته‌ای در طراحی و اجرای فناوری‌های جدید احساس می‌شود تا از تأثیرات منفی آنها بر سلامت روان و کیفیت زندگی جلوگیری شود.
پروتز برای ذهن: بررسی تأثیرات هوش مصنوعی و توجه جزئی مداوم /هوش مصنوعی قرار است بخش‌هایی از ذهن انسان را که عملکرد خوبی ندارند، جایگزین کند
آیا متوجه شده‌اید که دادن توجه کامل به هر چیز یا کسی چقدر دشوار است؟ وقتی به کسی یا چیزی توجه کامل می‌دهیم، این یک تأیید از ارزش خود ماست.
وقتی توجه ما تحت تأثیر قرار می‌گیرد، نمی‌توانیم به‌خوبی فکر کنیم و در حالت واکنشی قرار می‌گیریم. در این حالت، ما به حواس‌پرتی‌های مختلف پاسخ می‌دهیم و توجه‌مان تقسیم می‌شود. در زندگی مدرن، این حواس‌پرتی‌ها همه‌جا هستند.
توجه جزئی مداوم لیندا استون در سال ۱۹۹۸، در زمان کارش در اپل، اصطلاح “توجه جزئی مداوم” (CPA) را معرفی کرد. او همچنین اشاره کرد که فناوری ممکن است به عنوان پروتزی برای ذهن عمل کند و منجر به خستگی، مشکلات سلامتی، خواب نامناسب و آنچه او “آپنه ایمیل یا صفحه‌نمایش” می‌نامد، شود.
توجه جزئی مداوم چیست؟ به گفته استون، “توجه جزئی مداوم یک فرآیند خودکار است که فقط به‌دلیل تمایل به ارتباط و باقی ماندن در شبکه، به‌طور مداوم به جستجو و بهینه‌سازی فرصت‌ها و فعالیت‌ها می‌پردازد تا چیزی را از دست ندهیم.”
در حالی که چندوظیفگی به عنوان تلاشی برای افزایش بهره‌وری دیده می‌شود، توجه جزئی مداوم بیشتر به تقسیم توجه به‌طور خودکار و ناشی از ترس از دست دادن مربوط می‌شود.
توجه جزئی مداوم همیشه فعال است و برای افرادی که در این حالت هستند، هیچ دکمه خاموشی وجود ندارد. پیامدهای بلندمدت این وضعیت برای جامعه چیست؟
“برای ایده‌های خوب و نوآوری واقعی، به تعامل انسانی، تضاد، بحث و مناظره نیاز داریم.” — مارگارت هفرنان
هوش مصنوعی: یک ذهن پروتزی پروتزها برای جایگزینی یا بهبود عملکرد بدن طراحی شده‌اند. هوش مصنوعی نیز می‌تواند به عنوان پروتزی برای ذهن در نظر گرفته شود.
هوش مصنوعی قرار است بخش‌هایی از ذهن انسان را که عملکرد خوبی ندارند، جایگزین کند. هوش مصنوعی سریع‌تر و جامع‌تر است. آیا این کافی است؟ آیا جایگزینی یک ذهن به سادگی جایگزینی یک عضو بدن است؟
هوش مصنوعی می‌تواند به بشریت در پاکسازی حوادث هسته‌ای، برنامه‌ریزی ماشین‌ها و کمک به تفکر درباره مسائل پیچیده کمک کند. اما شاید بهترین رویکرد برای استفاده از هوش مصنوعی، یک رویکرد غیرمداخله‌گرایانه انسانی باشد.
زمان آن است که دانش درباره تأثیرات اجتماعی فناوری در مراحل پیش‌اجرا مورد توجه قرار گیرد، نه پس از آن. تاریخ فناوری نشان می‌دهد که ما معمولاً پیش از فکر کردن به عواقب، به این فناوری‌ها روی می‌آوریم.
جالب است که دانشمندان اجتماعی معمولاً پس از اجرای فناوری‌ها در نظر گرفته می‌شوند، نه در مراحل برنامه‌ریزی. آیا این وضعیت برای ما آشنا نیست؟ آیا ما اکنون با تلفن‌های همراه و دیگر دستگاه‌های صفحه‌نمایش در دست کودکان دو ساله مواجه نیستیم؟ این وضعیت منجر به ایجاد جمعیتی شده است که بیشتر حواس‌پرت، وسواسی، تنهایی، افسرده و مضطرب است.
ایجاد فناوری و ماشین‌ها کار آسانی است. اما در کنار این تلاش‌ها، طراحان و پژوهشگران از رشته‌های مختلف باید تأثیرات اجتماعی فناوری‌ها را تحلیل کنند. ما باید روح هوش مصنوعی را درک کنیم و ببینیم چگونه بر روح انسان بودن تأثیر می‌گذارد. آیا انسان‌ها می‌توانند با این تغییرات وفق پیدا کنند یا جنبه‌هایی از قابلیت انطباق انسانی وجود دارد که نادیده گرفته شده است؟ ما به این اطلاعات نیاز داریم، پیش از آنکه نه بعد از آن.
ترس از عدم دسترسی به تلفن همراه کینگ “ترس از عدم دسترسی به تلفن همراه” (nomophobia) را به عنوان یک اختلال مدرن تعریف کرده که به ناراحتی یا اضطراب ناشی از عدم دسترسی به دستگاه‌های ارتباطی مجازی اشاره دارد.
اعتیاد به حواس‌پرتی چالش دیگری که در برابر رشد فناوری ما قرار دارد، حواس‌پرتی است. این حواس‌پرتی، به‌ویژه ناشی از صفحه‌نمایش‌ها، به یک اعتیاد شناخته‌شده تبدیل شده است. دسترسی به حواس‌پرتی از طریق فناوری صفحه‌نمایش در محل کار و خانه بسیار رایج است.
مفهوم اعتیاد به حواس‌پرتی به نظر می‌رسد که ناپایدار و عادت‌ساز است. هر دو، حواس‌پرتی و اعتیاد، به شدت واکنشی و انعکاسی هستند. محرک‌های داخلی و خارجی می‌توانند واکنش‌های رفتاری را ایجاد کنند که تفکر و تأمل را نادیده می‌گیرند. ما به‌تدریج ذهن‌آگاهی خود را از دست می‌دهیم.
رفتارهای واکنشی، رفتارهای تفکری را نادیده می‌گیرند و می‌توانند به رفتارهای خودکار تبدیل شوند. ممکن است به قدری در واکنش‌های خود خودکار شویم که به مرور زمان عدم آگاهی خود را تقویت کنیم. آیا این همان چیزی نیست که با حواس‌پرتی و اعتیاد اتفاق می‌افتد؟ ما این تمایلات را نداریم، بلکه آنها ما را دارند!
تأثیرات CPA تحقیقات نشان داده‌اند که بین سطوح بالای اضطراب و افسردگی و توجه جزئی مداوم همبستگی وجود دارد. تأثیر منفی توجه جزئی مداوم در تمام محیط‌های آموزشی قابل مشاهده است. مایکروسافت به‌تازگی گزارش داده که زمان توجه ما از ۱۲ ثانیه در اوایل دهه ۲۰۰۰ به حدود ۸ ثانیه کنونی کاهش یافته است که کمتر از زمان توجه یک ماهی طلایی است.
وقتی توجه ما کمتر و واکنشی‌تر می‌شود، بهره‌وری ما نیز کاهش می‌یابد. در غیاب تأمل، ما بیشتر مستعد اشتباه خواهیم بود و زمان کمتری برای جذب اطلاعات مهم داریم.
همچنین، چگونه می‌توانیم مطمئن باشیم که تمام اطلاعات لازم را دریافت می‌کنیم؟ آیا این موضوع برای شما آشنا نیست؟
وقتی با افرادی که حواسشان پرت است صحبت می‌کنید، آیا متوجه شده‌اید که آنها به گونه‌ای پاسخ نمی‌دهند که انتظار داشتید؟ کارکنان خدمات مشتری و حرفه‌ای‌های کمک‌کننده نیاز به مهارت‌های بالایی در توجه دارند تا در کار خود موفق باشند. آیا تغییراتی در توانایی افراد در توجه به پیام شما مشاهده کرده‌اید؟
توجه جزئی مداوم به معنای همیشه آنلاین بودن و ترس از دست دادن است. هر استراتژی که به شما اجازه دهد بیشتر آفلاین باشید، می‌تواند به عنوان یک استراتژی پیشگیرانه خوب برای CPA عمل کند.
انجام فعالیت‌های فیزیکی می‌تواند شما را حداقل برای مدتی از حواس‌پرتی‌ها دور کند. بازی کردن یک بازی آفلاین یا تعامل اجتماعی رو در رو بدون صفحه‌نمایش می‌تواند به شما کمک کند. بازگشت به طبیعت می‌تواند بسیار مفید باشد. همچنین، داشتن وقفه‌هایی از استفاده معمول فناوری خود حتی برای یک ساعت می‌تواند مفید باشد. شاید حتی یک روز بدون صفحه‌نمایش به‌طور گاه به گاه مفید باشد.
در نهایت، افزایش آگاهی از مشکل توجه جزئی مداوم ممکن است بهترین راه برای پیشگیری باشد. داشتن ذهن‌آگاهی برای درک زمانی که از ذهن‌آگاهی محروم هستید، به نظر دشوار می‌آید، اما به‌طور قابل توجهی بهتر از اتکا به پروتزی برای ذهن شماست.
پایان/*
اندیشه قرن را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.
آبان ۲۹, ۱۴۰۳
