در شرایطی که اخبار ناخوشایند جنگ و درگیری، به گوش می‌رسد، طبیعی است که نگرانی‌های زیادی در مورد تأثیر این اخبار بر فرزندان دلبندتان داشته باشید. کودکان، به ویژه خردسالان، درکی کامل از مفاهیم پیچیده‌ای مانند جنگ ندارند و ممکن است از شنیدن ...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، دکتر پریسا کربلایی حسنی در پی حملات اسرائل به ایران به خبرنگار اندیشه قرن درباره اینکه چگونه از سلامت روان فرزندان خود در مواجهه با اخبار جنگ محافظت کنیم؟ گفت:
در شرایطی که اخبار ناخوشایند جنگ و درگیری، به گوش می‌رسد، طبیعی است که نگرانی‌های زیادی در مورد تأثیر این اخبار بر فرزندان دلبندتان داشته باشید. کودکان، به ویژه خردسالان، درکی کامل از مفاهیم پیچیده‌ای مانند جنگ ندارند و ممکن است از شنیدن اخبار، دیدن تصاویر یا حتی حس اضطراب شما دچار پریشانی و اضطراب شوند. این مطلب به شما کمک می‌کند تا با راهنمایی‌های جامع، از سلامت روان فرزندانتان در این دوران مراقبت کنید.
کودکان دنیا را از دریچه امنیت و آرامش می‌بینند. وقتی این امنیت به خطر می‌افتد (حتی اگر خطری مستقیم متوجه آن‌ها نباشد)، سیستم عصبی آن‌ها فعال شده و علائم اضطراب بروز می‌کند. دلایل اصلی اضطراب کودکان عبارتند از:
_ عدم درک کامل: کودکان نمی‌توانند پیچیدگی‌های سیاسی و جغرافیایی جنگ را درک کنند. آن‌ها فقط تهدید را حس می‌کنند.
_ تصاویر و اصوات ناخوشایند: دیدن تصاویر دلخراش یا شنیدن صداهای بلند و نگران‌کننده می‌تواند به شدت برای آن‌ها آزاردهنده باشد.
_ احساس ناامنی: جنگ، مفهوم امنیت را در ذهن کودک متزلزل می‌کند و او را نسبت به آینده نامطمئن می‌سازد.
_ انتقال اضطراب والدین: کودکان به شدت نسبت به احساسات والدین خود حساس هستند. اضطراب، ترس و ناراحتی شما می‌تواند مستقیماً به آن‌ها منتقل شود.
_ تغییر روال زندگی: در برخی شرایط، جنگ می‌تواند منجر به تغییرات ناگهانی در روال عادی زندگی شود که این خود عامل اضطراب‌آفرین است.
نحوه بروز اضطراب در کودکان متفاوت است و به سن، شخصیت و تجربه قبلی آن‌ها بستگی دارد:
_ در نوزادان و نوپایان: بی‌قراری، مشکلات خواب، چسبیدن به والدین، گریه‌های بدون دلیل، بازگشت به رفتارهای قبلی (مانند شب‌ادراری).
_ در کودکان پیش‌دبستانی و دبستان: ترس از تنهایی، کابوس‌های شبانه، مشکلات خواب، شکایت از دردهای جسمی (شکم‌درد، سردرد)، خشم و پرخاشگری، کناره‌گیری از بازی‌ها، مشکل در تمرکز، سوالات مکرر درباره جنگ.
_ در نوجوانان: مشکلات خواب و اشتها، احساس ناامیدی، خشم و عصبانیت، رفتارهای پرخطر، گوشه‌گیری، افت تحصیلی، نگرانی‌های مکرر درباره آینده، پرسش‌های فلسفی درباره مرگ و زندگی.
برای حمایت از فرزندانتان در این شرایط، رویکردی آرام، مطمئن و حمایتی داشته باشید:
_ کاهش قرار گرفتن در معرض اخبار: تا حد امکان، تلویزیون، رادیو و شبکه‌های اجتماعی را در حضور کودکان خاموش کنید. اخبار را زمانی که کودک خواب است یا در اتاق دیگری است دنبال کنید.
_ توضیح دادن به زبان ساده: اگر کودک سوالی پرسید، پاسخ‌های کوتاه، صادقانه و متناسب با سن او بدهید. از جزئیات ترسناک و وحشت‌آور پرهیز کنید. مثلاً می‌توانید بگویید: “بعضی از آدم‌ها با هم اختلاف دارن و برای حل کردنش با هم می‌جنگن، اما نیروهای زیادی هستن که از ما محافظت می‌کنن.”
_ تمرکز بر جنبه‌های مثبت (در صورت وجود): اگر اخباری از کمک‌رسانی، صلح‌طلبی یا اتحاد وجود دارد، بر آن‌ها تأکید کنید.
_ حفظ روال عادی زندگی: سعی کنید تا جایی که ممکن است روال عادی زندگی، شامل زمان خواب، غذا و بازی، را حفظ کنید. این ثبات به کودک حس امنیت می‌دهد.
_ ایجاد محیطی آرام در خانه: خانه را به مکانی امن و آرام تبدیل کنید. از بحث‌های پرفشار و اضطراب‌آور در حضور کودک خودداری کنید.
_ توجه و محبت بیشتر: فرزندتان را بیشتر در آغوش بگیرید، با او صحبت کنید و به او اطمینان دهید که در کنارش هستید و از او محافظت می‌کنید.
_ گوش دادن فعال: به حرفهای فرزندتان گوش دهید، حتی اگر به نظر شما بی‌اهمیت می‌آیند. از او بپرسید چه احساسی دارد و به نگرانی‌هایش واکنش نشان دهید.
_ تأیید احساسات: هرگز احساسات کودک را نادیده نگیرید یا مسخره نکنید. جملاتی مانند “می‌دونم که می‌ترسی” یا “حق داری نگران باشی” به او کمک می‌کند تا احساساتش را درک کند.
_ کمک به ابراز احساسات: کودکان ممکن است نتوانند احساساتشان را با کلمات بیان کنند. به آن‌ها کمک کنید تا از طریق نقاشی، بازی، یا داستان‌گویی احساساتشان را بروز دهند.
_ تمرکز بر اقدامات مثبت: به کودک توضیح دهید که نیروهای امنیتی و ارتش برای حفظ امنیت کشور تلاش می‌کنند. این کار به او حس محافظت‌شدگی می‌دهد.
_ فهماندن اقدامات پیشگیرانه: توضیح دهید که مسئولان کشور در تلاشند تا از وقوع اتفاقات ناگوار جلوگیری کنند._ فعالیت‌های آرامش‌بخش: یوگای کودکانه، تمرینات تنفسی ساده، گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش، یا ماساژ ملایم می‌تواند به آرامش آن‌ها کمک کند.
_ مراقبت از سلامت روان خودتان: شما نمی‌توانید کوزه‌ای که خالی است را پر کنید. اگر خودتان مضطرب هستید، از یک متخصص کمک بگیرید. مدیتیشن، صحبت با دوستان، یا ورزش می‌تواند به شما کمک کند.
_ صحبت با همسر یا دوستان: نگرانی‌های خود را با همسر، دوستان یا سایر افراد بالغ مطرح کنید تا در حضور کودک، آرامش خود را حفظ کنید.
اگر علائم اضطراب در فرزندتان به مدت طولانی ادامه یافت یا شدت گرفت، و بر فعالیت‌های روزمره او (مانند خواب، اشتها، مدرسه یا بازی) تأثیر منفی گذاشت، حتماً با یک روانشناس کودک یا روانپزشک مشورت کنید. نشانه‌هایی مانند:
کابوس‌های شبانه مکرر و شدید.
بازگشت به رفتارهای دوران خردسالی.
افت شدید تحصیلی.
انزوای اجتماعی.
پرخاشگری غیرقابل کنترل.
افکار خودآزاری یا ناامیدی.
به یاد داشته باشید که شما بهترین حامی فرزندتان هستید. با عشق، صبر و آگاهی، می‌توانید به فرزندانتان کمک کنید تا این دوران پرچالش را پشت سر بگذارند و با آرامش خاطر به زندگی خود ادامه دهند.
پایان/*
.
