خصوصیت اصلی لالی انتخابی عبارت است از: امتناع دائم از صحبت کردن در تقریباً تمام موقعیتهای اجتماعی، به رغم توانایی فهم سخنان دیگران و توانایی سخن گفتن. این معیار نشانگر آن است که فقدان تکلم مربوط به اختلال بدنی یا ذهنی دیگری نیست.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، پریسا کربلایی حسنی کارشناس ارشد روانشناس بالینی درباره لالی انتخابی به خبرنگار اندیشه قرن گفت: لالی انتخابی اختلال نادری است که در آن کودکی که توانایی سخن گفتن را نشان داده است به طور مداوم از صحبت کردن در یک یا چند موقعیت اجتماعی مثل مدرسه امتناع میکند. تصویر معمول آن است که کودک در خانه صحبت می کند ولی از صحبت کردن با اشخاص بیرون از منزل حتی با وابستگان نزدیک ناتوان است. در واقع این بچه ها کنترل کمی روی توانایی خودشان برای حرف زدن در مکان های عمومی تر دارند.
نکته ای که در تشخیص لالی انتخابی باید مدنظر قرار گیرد این است که در موقعیت هایی که کودک در آن صحبت میکند باید رفتار کلامی وی متناسب با سنش باشد. این نکته بسیار مهم است زیرا کودکی که الگوهای تکلمی وی فوق العاده پس رفته است نیز ممکن است به اشتباه به عنوان کودک مبتلا به خاموشی انتخابی تشخیص داده شود.
خصوصیت اصلی لالی انتخابی عبارت است از: امتناع دائم از صحبت کردن در تقریباً تمام موقعیتهای اجتماعی، به رغم توانایی فهم سخنان دیگران و توانایی سخن گفتن. این معیار نشانگر آن است که فقدان تکلم مربوط به اختلال بدنی یا ذهنی دیگری نیست.
ویژگی های دیگری که برای این کودکان ذکر شده عبارتند از: شرمساری فوق العاده، کناره گیری و انزوای اجتماعی، وابستگی، امتناع از مدرسه رفتن، رفتار عصیان گرایانه و توانایی بارز برای ایجاد ارتباط با دیگران از طریق غیر کلامی. مثل: تکان دادن سر، به کار بردن دست و سر، ژستهای بدن و در بعضی موارد به صورت یکنواخت صدایی را تکرار کردن.
همچنین اضطراب اجتماعی، اضطراب جدایی، امتناع از مدرسه رفتن، تأخیر در فراگیری زبان، اختلالات رفتاری نظیر حملات قشرق و رفتارهای مقابله جویانه از دیگر ویژگیهای این کودکان است. علاوه بر آن کودک علیرغم اینکه قادر به تکلم است در موقعیتهای اجتماعی خاص (مثل مدرسه) به طور مستمر از سخن گفتن ناتوان است و این اختلال مانع پیشرفت های آموزشی یا شغلی یا ارتباط اجتماعی وی می شود.
به طور معمول والدین اولین بار زمانی از مشکل آگاه می شوند که کودک شروع به رفتن به شیرخوارگاه یا مهد کودک میکند. ولی از آنجا که همه کودکان به مهد کودک نمیروند ممکن است این مشکل تا مدتی شناخته نشود. به همین علت سنین متفاوتی برای شروع این اختلال ذکر شده است. در اغلب موارد شروع قبل از ۵ سالگی است و معمولاً بعد از ورود به مدرسه در میانگین سنی ۶ سال و ۱۰ ماه تشخیص داده میشود.
برای پاسخگویی به این سوال مهم که چه چیزی عامل اصلی لالی انتخابی است، تحقیقات کافی صورت نگرفته است. با وجود این، براساس تحقیقات و مشاهدات بعضی از عوامل به طور مشترک نقش موثری در این رخداد دارند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
برخی کودکان دارای لالی انتخابی به عنوان فردی توصیف میشوند که در شرایط جدید یا هنگام رو به رو شدن با افراد ناشناس خجالتی و آرام هستند. والدین میگویند که این کودکان همیشه به این شیوه عمل میکنند.
معمولاً یکی از والدین یا هر دو در موقعیتهای اجتماعی احساس اضطراب نموده یا زمانی که باید در مقابل دیگران صحبت کنند اضطراب خاصی را تجربه میکنند.
پریسا کربلایی حسنی: لالی انتخابی چیست؟ از سبب شناسی تا درمان
برخی از این کودکان مشکلات زبان / تکلم دارند. مثل مشکلات تلفظ، برخی دیگر از آنها در صحبت کردن از این میترسند که کلمات آنها باعـث تمسخر دیگران شود.
شیوع بیش از حد انتظار این اختلال در میان کودکان مهاجر وجود دارد. بعضی از کودکانی که با فرهنگ جدید و با زبان متفاوت سازگار میشوند ممکن است در صحبت کردن بی تمایل باشند.
این کودکان ممکن است بیشتر از خانوادههایی باشند که ارتباط خوبی (قوی) با محیط مدرسه نداشته باشند یا ممکن است این کودک در محله متفاوتی از همکلاسیهای خودش زندگی کند و در حالی که آنها از وسیله شخصی یا آژانس یا سرویس برای رفتن به مدرسه استفاده می کنند، او از اتوبوس استفاده میکند.
۱. زمانی که باید حرف بزنند نشانه های غیر کلامی اضطراب را نشان می دهند. (مثل افسردگی، اجتناب از تماس چشمی، بی قراری، یا باز نگه داشتن حرکات بدن)
۲. نیازها و آرزوها و خواسته هایشان را بیشتر از طریق ارتباط غیر کلامی بیان میکنند (مثلاً با حرکات سر و دست اشاره کردن)، تا با استفاده از کلمات.
۳. سعی می کنند از فعالیتهایی که نیاز به صحبت کردن دارند، اجتناب کنند (مثل درخواست از معلم برای رفتن به دستشویی، یا تیز کردن مداد).
۴. خودشان را به فعالیت یا همکاریهای غیر کلامی محدود می کنند (مثل گرفتن توپ در کلاس ورزش یا انجام فعالیت هایی که نیاز به تحرک جسمی بیشتری دارد.)
۱. مسائلی که با اضطراب دیگری ارتباط دارد مثل اضطراب اجتماعی، اضطراب جدایی، وسواس – اجبار یا گرایش های کمال گرایی.
۲. بی اختیاری ادرار و یا مدفوع
۳. لجبازی و یکدنگی گاهی ظاهر میشوند اگر چه این رفتارها به نظر میرسد که به هدف اجتناب از موقعیتهای اضطراب برانگیز عمل میکنند.
به نظر میرسد ترکیب روشهای درمانی شناختی – رفتاری و استفاده از مداخلات انفرادی و تشویق به استفاده از تکلم بیش از همه مفید باشد. در کنار اینها ضمن مشاهده دقیق رفتارهای کودک در موقعیتهای مختلف و نیز اجرای آزمونهای لازم به منظور بررسی وضعیت ذهنی و جسمی کودک باید به مشاوره و هدایت والدین پرداخت. همچنین میتوان از تکنیک های بازی درمانی و ترسیم نقاشی جهت بررسی شخصیت کودک و ایجاد تغییرات مطلوب در آن استفاده کرد. به ندرت ارزیابی روانپزشکی و درمان در بیمارستان ضرورت می یابد.
در نهایت باید گفت درمان متمرکز بر مشکل در منزل یا مدرسه یا هر گونه مشکلی است که به نظر میرسد استرس زا باشد و در امتناع کودک از صحبت کردن دخالت داشته باشد. مجموعه عوامل و افراد مرتبط با کودک و شدت و ضعف و نحوه ارتباط آنها با وی و اثرات رفتارشان بر روی او باید به دقت بررسی شوند و در درمان مدنظر قرار گیرند. کلام آخر اینکه در درمان این اختلال بهتر است مسئله تکلم کودک به طور مستقیم تأکید نشود.
پایان/*
.
