به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، ترکیب ناوگان جنگنده‌های F-35 بریتانیا وارد مرحله‌ای تازه از تغییرات شده است؛ جایی که سیاست‌گذاری‌های دفاعی لندن بر تنوع مدل‌های عملیاتی این جنگنده نسل پنجم تمرکز دارد. در حالی که تاکنون تنها مدل B جنگنده‌های F-35 با قابلیت برخاست کوتاه و فرود عمودی در نیروی هوایی و دریایی انگلیس به‌کار گرفته شده‌اند، وزارت دفاع بریتانیا از برنامه‌ریزی برای خرید مدل A این جنگنده نیز خبر داده است. این تغییر در ترکیب ناوگان جنگنده‌های F-35 بریتانیا نه‌تنها تأثیر مستقیمی بر ظرفیت هسته‌ای و برد عملیاتی نیروی هوایی سلطنتی خواهد داشت، بلکه سهم صنایع داخلی بریتانیا در پروژه F-35 را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. با وجود اعلام رسمی خرید ۱۲ فروند F-35A، هنوز جدول زمانی تحویل این جنگنده‌ها قطعی نشده است. بسیاری از تحلیلگران، این تصمیم را نشانه‌ای از بازنگری در راهبرد هوایی بریتانیا می‌دانند؛ خصوصاً با توجه به افزایش تنش‌های جهانی و احتمال درگیری‌های آینده در اروپا. بررسی دقیق تنوع مدل‌های عملیاتی F-35 در نیروی هوایی و دریایی انگلیس نشان می‌دهد که لندن به‌دنبال افزایش بازدارندگی هسته‌ای و کاهش هزینه‌های عملیاتی است. این تغییر ترکیب ناوگان F-35، می‌تواند موازنه جدیدی در قدرت هوایی ناتو ایجاد کند. کارشناسان دفاعی تأکید دارند که ترکیب ناوگان جنگنده‌های F-35 بریتانیا طی سال‌های آینده، نقشی کلیدی در ساختار نیروهای هوایی متحدان غربی ایفا خواهد کرد.

ابهام در ترکیب ناوگان F-35 بریتانیا؛ احتمال تحویل نخستین جنگنده F-35A تا سال ۲۰۲۹

در جلسه کمیته دفاعی پارلمان بریتانیا که در تاریخ ۲ جولای ۲۰۲۵ برگزار شد، جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا از ارائه جزئیات درباره ترکیب نهایی ناوگان جنگنده‌های F-35 این کشور خودداری کرد. با وجود تأکید وزارت دفاع بر برنامه‌ریزی برای خرید ۱۲ فروند جنگنده F-35A با قابلیت برخاست و فرود معمولی، وزیر تنها اشاره کرد که این جنگنده‌ها پیش از پایان دهه جاری میلادی تحویل خواهند شد؛ موضوعی که احتمال تحویل نخستین جنگنده F-35A تا سال ۲۰۲۹ را همچنان باز می‌گذارد.

جان هیلی همچنین اعلام کرد که هیچ جدول زمان‌بندی قطعی برای تحویل کامل ناوگان ۱۳۸ فروندی F-35 تعیین نشده است و نسبت دقیق میان مدل A و مدل B نیز هنوز مشخص نیست. این ابهام در شرایطی رخ می‌دهد که اولویت‌های دفاعی بریتانیا در قالب سند بازنگری استراتژیک دفاعی، تنها یک ماه پیش منتشر شده و طبق اعلام وزیر، باید تا پاییز سال جاری برای ارائه جزئیات بیشتر در قالب «برنامه سرمایه‌گذاری دفاعی» منتظر ماند.

در حالی که کارشناسان نظامی نسبت به احتمال درگیری میان ناتو و روسیه تا سال ۲۰۲۸ هشدار داده‌اند، بی‌برنامگی کنونی در زمینه توان هوایی آینده بریتانیا نگرانی‌هایی جدی را در محافل نظامی و سیاسی به‌وجود آورده است.

🔷 وضعیت فعلی ناوگان جنگنده‌های F-35 بریتانیا

در حال حاضر، بریتانیا تنها ۳۷ فروند جنگنده F-35B – با قابلیت برخاست کوتاه و فرود عمودی – را در پایگاه RAF Marham در نورفک مستقر کرده است. این ناوگان به‌صورت مشترک بین نیروی هوایی سلطنتی (RAF) و نیروی دریایی سلطنتی (Royal Navy) اداره می‌شود.

هفته گذشته، همزمان با برگزاری اجلاس ناتو، وزارت دفاع بریتانیا از برنامه خرید مدل A جنگنده F-35 خبر داد و تأکید کرد که این مدل، برخلاف نسخه B، قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای را به نیروی هوایی اضافه می‌کند؛ قابلیتی راهبردی که اهمیت زیادی در دکترین دفاعی آینده کشور دارد.

🔷 اختلاف نظرها بر سر مدل A و تأثیر آن بر صنعت داخلی

در پاسخ به نگرانی‌ها درباره کاهش سهم صنایع دفاعی بریتانیا در پروژه F-35 در صورت سفارش مدل A، هیلی اظهار داشت که میزان مشارکت صنعتی در تولید مدل A تقریباً مشابه مدل B خواهد بود، اما این مسئله نیازمند مذاکرات نهایی با شرکت‌های همکار است. او همچنین افزود: «هزینه مدل A حدود ۲۰ درصد کمتر از مدل B خواهد بود»، که این موضوع برای دولت از نظر اقتصادی نیز حائز اهمیت است.

با این حال، یکی از اعضای کمیته دفاع، کلوین بیلی، به نقش حیاتی شرکت رولز-رویس در تولید فن لیفت عمودی مدل B اشاره کرد؛ سیستمی که در مدل A وجود ندارد. این نکته می‌تواند نشانه‌ای از کاهش سهم فناوری بریتانیا در مدل جدید باشد.

پایان/*

.