تفاوت لوس بودن و نیاز واقعی کودک به توجه چیه؟
در دنیای فرزندپروری، یکی از بزرگ‌ترین سردرگمی‌های والدین، تفاوت بین نیاز طبیعی کودک به توجه و رفتارهای لوسانه است.
در دنیای فرزندپروری، یکی از بزرگ‌ترین سردرگمی‌های والدین، تفاوت بین نیاز طبیعی کودک به توجه و رفتارهای لوسانه است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، دکتر پریسا کربلایی حسنی در مصاحبه با خبرنگار اندیشه قرن گفت: تا حالا این جمله‌ها براتون آشناست؟ «بچه‌م لوس شده، همش می‌خواد بغلش کنم!» «تا بهش توجه نکنم، گریه می‌کنه یا خودش رو زمین می‌ندازه!» «نمی‌دونم محبت کنم یا نکنم، نکنه لوسش کنم؟»
در دنیای فرزندپروری، یکی از بزرگ‌ترین سردرگمی‌های والدین، تفاوت بین نیاز طبیعی کودک به توجه و رفتارهای لوسانه است.
امروز قراره:
تفاوت این دو رو روشن کنیم
دلایل پشت هر رفتار رو بررسی کنیم
راهکارهایی بدیم برای اینکه هم کودک‌تون توجه کافی بگیره، هم تبدیل به یک کودک وابسته، لوس یا زورگو نشه
واژه‌ی “لوس” در گفتار عامه، معمولاً به کودکی گفته می‌شه که:
تحمل نه شنیدن نداره
مرتب برای جلب توجه رفتارهای افراطی نشون می‌ده
اگر خواسته‌ش برآورده نشه، قهر، گریه یا تهدید می‌کنه
به نظر می‌رسه اطرافیان رو کنترل می‌کنه
اما واقعیت اینه که چیزی به اسم کودک لوس به دنیا نمیاد.
رفتارهای لوسانه نتیجهٔ تکرار الگوهای تربیتی ناپایدار یا افراطی‌ه.
نیاز به توجه: یک نیاز اولیه، نه رفتار لوسانه
توجه و ارتباط، درست مثل غذا و خواب، یکی از نیازهای اساسی روان کودک است.
کودکی که:
تازه از خواب بیدار شده و آغوش می‌خواد
بعد از مهدکودک میاد و می‌خواد بغل بشه
وقتی تنها مونده بوده، حالا کنارتون می‌شینه و حرف می‌زنه
در حال ابراز نیاز واقعی به ارتباط، امنیت و حضور شماست — نه لوس بودن!
برخلاف تصور رایج، محبت بی‌قید و شرط باعث لوس شدن نمی‌شه، بلکه باعث سلامت روان و دلبستگی امن می‌شه.
بیایید تفاوت‌ها رو به زبان ساده بررسی کنیم:
۱. ریشه‌ی رفتار
نیاز واقعی به توجه: از کمبود ارتباط، دلتنگی یا خستگی عاطفی میاد
لوس بودن: از یادگیری اینکه با رفتارهای خاص، می‌تونه خواسته‌هاش رو به هر قیمتی به دست بیاره
۲. واکنش به پاسخ منفی
نیاز واقعی: با همدلی، تماس چشمی و چند دقیقه توجه، آروم می‌شه
رفتار لوسانه: با «نه» گفتن، گریه، قهر، تهدید یا آزار ادامه پیدا می‌کنه
۳. میزان انعطاف
نیاز واقعی: کودک با دریافت توجه، دوباره به بازی یا کارش برمی‌گرده
رفتار لوسانه: تا زمانی که کنترل رو به دست نگیره، دست‌بردار نیست
دکتر پریسا کربلایی حسنی: تفاوت لوس بودن و نیاز واقعی کودک به توجه چیه؟
کودک وقتی توجه زیادی می‌طلبه، لزوماً لوس نیست. گاهی این‌ها در پشت صحنه‌س:
دلتنگیه (مثلاً وقتی والدین زیاد مشغول کار یا گوشی هستن)
ناامنی روانی (وقتی خونه تنش داره یا تغییری مثل تولد خواهر/برادر پیش اومده)
نداشتن زمان اختصاصی با پدر یا مادر
احساس نادیده گرفته شدن در جمع
در این شرایط، کودک سعی می‌کنه با هر ابزاری، حتی گریه یا لج‌بازی، توجه بگیره.
خودتون این سؤالات رو بپرسید:
آیا امروز واقعاً وقت کافی با فرزندم گذروندم؟
آیا وقتی بغل خواست، قبلش مدتی تنها بوده؟
آیا این رفتار فقط در جمع (مهمونی، مهمان داشتن، بیرون) شدت می‌گیره؟
آیا با توجهِ ساده، آروم می‌شه یا همچنان اصرار داره؟
اگر جواب بیشتر سؤالات اول مثبته، احتمالاً رفتار کودک از روی نیاز واقعیه.
۱. پیش‌دستی در توجه دادن
هر روز چند نوبت کوتاه، بدون حواس‌پرتی، فقط با کودک وقت بگذرونید.
حتی ۱۰ دقیقه بازی دونفره با موبایل خاموش، معجزه می‌کنه.
۲. پاسخ فوری، ولی متعادل بدید
وقتی کودک محبت می‌خواد، سریع واکنش بدید ولی با حد.
مثلاً: «می‌دونم دلت بغل می‌خواد، ۵ دقیقه بغلت می‌کنم بعدش با هم کتاب می‌خونیم.»
۳. رفتارهای نمایشی برای جلب توجه را نادیده بگیرید، نه کودک را
اگر کودک با گریه‌ی افراطی یا کارهای ساختگی دنبال توجهه، سعی کنید به‌جای واکنش فوری، صبر کرده و توجه مثبت رو زمانی بدید که رفتارش متعادل‌تره.
۴. آموزش ابراز خواسته با کلمات
کودک رو تشویق کنید به‌جای گریه یا لج‌بازی، بگه:
«مامان، الان خیلی دلم می‌خواد بغلم کنی.»
و وقتی این کارو کرد، با لبخند جواب بدید: «چقدر خوب گفتی عزیزم، حتماً!»
تسلیم شدن سریع برای اینکه «ساکت بشه»
بی‌توجهی کامل به نیازهای واقعی عاطفی کودک
تهدید به محرومیت از محبت (مثل گفتن: “اگه جیغ بزنی، دیگه دوستت ندارم!”)
جبران کم‌توجهی با خریدن خوراکی یا هدیه
«توجه خواستن» برای کودک مثل «نفس کشیدن» لازمه.
اگر کودک توجه بخواد، یعنی زنده و سالمه.
اما اگر یاد بگیره که تنها راه دریافت محبت، گریه، تهدید یا کنترل دیگرانه، اون موقع به سمت رفتارهای لوسانه می‌ره.
پس راه حل چیه؟
محبت بی‌قید و شرط + حد و مرز قاطع + آموزش ابراز خواسته به روش درست.
با این ترکیب، کودک‌تون:
هم احساس امنیت و ارزشمندی می‌کنه
هم یاد می‌گیره همیشه راهی برای خواسته‌هاش هست، اما نه به هر قیمتی
پایان/*
.
