به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه قرن، دکتر پریسا کربلایی حسنی درباره تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر عزت نفس کودکان: چالش‌های دنیای دیجیتال و همچنین ارائه راهکارهای عملی برای کاهش تاثیرات منفی شبکه های اجتماعی به خبرنگار اندیشه قرن گفت: شبکه‌های اجتماعی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده‌اند. کودکان و نوجوانان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در حالی که این پلتفرم‌ها امکانات بسیاری برای ارتباط، یادگیری و سرگرمی فراهم می‌کنند، اما می‌توانند بر عزت نفس کودکان نیز تأثیرگذار باشند.

تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر عزت نفس کودکان

تاثیرات مثبت:

* ارتباطات اجتماعی: شبکه‌های اجتماعی به کودکان این امکان را می‌دهند تا با دوستان و خانواده خود ارتباط برقرار کنند و احساس تعلق به یک گروه را تجربه کنند.

* یادگیری و رشد: بسیاری از شبکه‌های اجتماعی حاوی محتواهای آموزشی و سرگرم‌کننده‌ای هستند که می‌توانند به رشد شناختی و اجتماعی کودکان کمک کنند.

* افزایش اعتماد به نفس: برخی از کودکان با بیان نظرات و ایده‌های خود در شبکه‌های اجتماعی، اعتماد به نفس خود را افزایش می‌دهند.

تاثیرات منفی:

* مقایسه‌ی اجتماعی: کودکان اغلب خود را با تصاویری که دیگران از خود در شبکه‌های اجتماعی به نمایش می‌گذارند، مقایسه می‌کنند. این مقایسه‌ها می‌تواند منجر به احساس ناکافی بودن، کم‌ارزشی و کاهش عزت نفس شود.

* آزار و اذیت آنلاین: قلدری و آزار و اذیت آنلاین می‌تواند تأثیر مخربی بر عزت نفس کودکان داشته باشد و باعث شود احساس انزوا و افسردگی کنند.

* ایجاد استانداردهای زیبایی غیرواقعی: تصاویر ویرایش شده و فیلتر شده در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند استانداردهای زیبایی غیرواقعی ایجاد کنند و باعث شوند کودکان از ظاهر خود ناراضی باشند.

* اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی: استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند باعث اعتیاد و در نتیجه کاهش تمرکز، مشکلات خواب و مشکلات تحصیلی شود.

راهکارهایی برای مقابله با تأثیرات منفی:

* گفتگو با کودکان: با کودکان خود به صورت باز و صادقانه در مورد شبکه‌های اجتماعی صحبت کنید و به آن‌ها کمک کنید تا درک درستی از این فضا داشته باشند.

* تعیین محدودیت: زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی را محدود کنید و مطمئن شوید که کودکان به فعالیت‌های دیگری مانند مطالعه، ورزش و بازی‌های حضوری نیز می‌پردازند.

* نظارت بر فعالیت‌های آنلاین: فعالیت‌های آنلاین کودکان را زیر نظر داشته باشید و در صورت مشاهده هرگونه مورد آزار و اذیت یا محتوای نامناسب، اقدامات لازم را انجام دهید.

* تقویت عزت نفس: به کودکان کمک کنید تا عزت نفس خود را تقویت کنند. آن‌ها را تشویق کنید تا به توانایی‌های خود اعتماد کنند و به موفقیت‌هایشان افتخار کنند.

* آموزش مهارت‌های مقابله‌ای: به کودکان آموزش دهید که چگونه با قلدری و آزار و اذیت آنلاین مقابله کنند و از خود محافظت کنند.

دکتر پریسا کربلایی حسنی؛ تاثیر شبکه‌ های اجتماعی بر عزت نفس کودکان: چالش‌ های دنیای دیجیتال + ارائه راهکارهای عملی برای کاهش تاثیرات منفی شبکه های اجتماعی

نشانه‌های کاهش عزت نفس در کودکان به دلیل استفاده از شبکه‌های اجتماعی

گفتیم که استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر عزت نفس کودکان داشته باشد. این تأثیرات معمولاً به صورت مقایسه‌ی خود با دیگران، آزار و اذیت آنلاین و ایجاد استانداردهای زیبایی غیر واقعی بروز می‌کنند. در ادامه به برخی از نشانه‌های کاهش عزت نفس در کودکان که ممکن است ناشی از استفاده از شبکه‌های اجتماعی باشد، اشاره می‌کنیم:

تغییرات در رفتار و احساسات

* عزت نفس پایین: احساس بی‌ارزشی، ناکافی بودن و عدم اعتماد به نفس

* مقایسه مداوم: تمایل به مقایسه‌ی خود با دیگران و احساس کمتر بودن

* انزوا و گوشه‌گیری: کاهش تمایل به برقراری ارتباط با دیگران و ترجیح دادن دنیای مجازی

* تغییرات در الگوی خواب: مشکل در خوابیدن یا بیدار شدن، کابوس‌های شبانه

* تغییرات در اشتها: کاهش یا افزایش اشتها

* تحریک‌پذیری و پرخاشگری: افزایش قابل توجه در میزان پرخاشگری، بی‌قراری و کج‌خلقی

* احساس افسردگی و اضطراب: احساس غمگینی، ناامیدی و نگرانی بیش از حد

* ترس از قضاوت شدن: ترس از اینکه دیگران در موردشان چه فکر می‌کنند

* کاهش انگیزه: کاهش علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت‌بخش بودند
تغییرات در استفاده از شبکه‌های اجتماعی

* صرف زمان بیش از حد: اختصاص دادن زمان بسیار زیاد به شبکه‌های اجتماعی

* پنهان‌کاری: پنهان کردن فعالیت‌های آنلاین از والدین

* واکنش‌های احساسی شدید: نوسانات شدید خلقی در هنگام استفاده از شبکه‌های اجتماعی

* احساس ترس از جا ماندن: احساس اینکه همه چیز مهم را از دست می‌دهند

* آسیب به روابط واقعی: ترجیح دادن ارتباطات آنلاین به روابط واقعی

تغییرات در ظاهر و رفتار

* نگرانی بیش از حد در مورد ظاهر: نگرانی در مورد وزن، قد، ظاهر و مقایسه‌ی خود با افراد دیگر

* تلاش برای تغییر ظاهر: استفاده از فیلترها، آرایش بیش از حد و پوشیدن لباس‌هایی که باعث ناراحتی می‌شوند

* خودزنی: در موارد شدید، ممکن است به خود آسیب برسانند

توجه: این نشانه‌ها تنها برخی از علائم کاهش عزت نفس در کودکان هستند و ممکن است دلایل دیگری نیز برای بروز آن‌ها وجود داشته باشد. اگر نگران تغییرات رفتاری فرزندتان هستید، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.

دکتر پریسا کربلایی حسنینشانه‌های کاهش عزت نفس در کودکان به دلیل استفاده از شبکه‌های اجتماعی

راهکارهای عملی برای کاهش تاثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی بر عزت نفس کودکان چیست ؟

همانطور که اشاره شد شبکه‌های اجتماعی می‌توانند ابزاری قدرتمند برای ارتباط و یادگیری باشند، اما در عین حال می‌توانند بر عزت نفس کودکان نیز تأثیر منفی بگذارند. در ادامه، برخی راهکارهای عملی برای کاهش این تأثیرات ارائه شده است:

برای والدین و مراقبان

* گفتگوهای باز:

* به صورت منظم با فرزندتان درباره تجربیات آنلاینش صحبت کنید.

* به او یادآوری کنید که تصاویر و پست‌های افراد در شبکه‌های اجتماعی همیشه واقعیت کامل نیستند.

* به او کمک کنید تا بین واقعیت و تصورات مجازی تفاوت قائل شود.

* محدودیت زمانی:

* زمان مشخصی را برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی تعیین کنید.

* در زمان‌هایی مانند هنگام غذا خوردن، انجام تکالیف یا خواب، استفاده از تلفن همراه را محدود کنید.

* نظارت فعال:

* فعالیت‌های آنلاین فرزندتان را زیر نظر داشته باشید و با او در مورد محتوایی که مشاهده می‌کند گفتگو کنید.

* از نرم‌افزارهای کنترل والدین استفاده کنید تا بتوانید فعالیت‌های آنلاین فرزندتان را مدیریت کنید.

* تقویت عزت نفس:

* به دستاوردهای فرزندتان توجه کنید و او را تشویق کنید.

* به او کمک کنید تا بر نقاط قوت خود تمرکز کند و از آن‌ها قدردانی کند.

* به او یاد بدهید که خود را با دیگران مقایسه نکند.

* آموزش مهارت‌های اجتماعی:

* به فرزندتان کمک کنید تا مهارت‌های ارتباطی موثر و حل مسئله را یاد بگیرد.

* به او یاد بدهد که چگونه با قلدری و آزار و اذیت آنلاین مقابله کند.

* الگوبرداری مثبت:

* خودتان نیز از شبکه‌های اجتماعی به صورت سالم و مسئولانه استفاده کنید.

* به فرزندتان نشان دهید که چگونه می‌توانید بدون مقایسه با دیگران، در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته باشید.
برای کودکان و نوجوانان

* آگاهی از واقعیت:

* به یاد داشته باشید که تصاویر و پست‌های افراد در شبکه‌های اجتماعی همیشه واقعیت کامل نیستند.

* از فیلترها و ویرایشگرهای عکس آگاه باشید و بدانید که بسیاری از تصاویر دستکاری شده‌اند.

* مقایسه نکردن خود با دیگران:

* هر فردی منحصر به فرد است و نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد.

* به جای مقایسه خود با دیگران، بر بهبود خود تمرکز کنید.

* ایجاد تعادل:

* زمان خود را بین فعالیت‌های آنلاین و آفلاین تقسیم کنید.

* به فعالیت‌هایی مانند ورزش، مطالعه، هنر و گذراندن وقت با دوستان و خانواده نیز بپردازید.

* تقویت روابط واقعی:

* روابط واقعی با دوستان و خانواده را تقویت کنید.

* از ارتباطات آنلاین برای تقویت روابط واقعی استفاده کنید، نه برای جایگزینی آن‌ها.

* یادگیری مدیریت احساسات:

* اگر در شبکه‌های اجتماعی احساس ناراحتی یا اضطراب می‌کنید، از آن محیط دور شوید و به فعالیت دیگری بپردازید.

* با یک دوست یا بزرگتر قابل اعتماد در مورد احساسات خود صحبت کنید.

پریسا کربلایی حسنی: راهکارهای عملی برای کاهش تاثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی بر عزت نفس کودکان چیست ؟

برای مدارس و مربیان

* آموزش رسانه:

* به دانش‌آموزان آموزش دهید که چگونه به صورت انتقادی به محتوای آنلاین نگاه کنند.

* به آن‌ها کمک کنید تا بین اطلاعات واقعی و اطلاعات نادرست تفاوت قائل شوند.

* ایجاد محیطی امن:

* محیطی امن و حمایتی در مدرسه ایجاد کنید تا دانش‌آموزان بتوانند در مورد مشکلات و نگرانی‌های خود صحبت کنند.

* همکاری با والدین:

* با والدین دانش‌آموزان همکاری کنید تا اطمینان حاصل کنید که همه در یک جهت برای حمایت از سلامت روانی کودکان تلاش می‌کنند.

شبکه‌های اجتماعی می‌توانند هم تأثیرات مثبت و هم تأثیرات منفی بر عزت نفس کودکان داشته باشند. به عنوان والدین، معلمان و مربیان، ما مسئولیت داریم تا به کودکان کمک کنیم تا از این ابزار به صورت سالم و سازنده استفاده کنند. با ایجاد یک محیط امن و حمایتی و آموزش مهارت‌های لازم، می‌توانیم به کودکان کمک کنیم تا در دنیای دیجیتال به رشد و شکوفایی برسند.

پایان/*

.